Thuật ngữ trong chắn là một phần không thể thiếu trong trò chơi dân gian nổi tiếng này, giúp người chơi hiểu rõ hơn về quy tắc và cách thức chơi. Những thuật ngữ này không chỉ phản ánh tính chất độc đáo của trò chơi mà còn thể hiện sự phong phú trong văn hóa và truyền thống của người Việt. Hãy cùng vando88 khám phá những thuật ngữ trong chắn qua bài viết sau đây nhé.
Giới thiệu về bài chắn
Dựa trên cơ sở bắt nguồn tổ tôm được sáng tạo ra với hai phiên bản khác nhau, được phân biệt theo số lượng người tham gia. Phiên bản đầu tiên của chắn thường được chơi nhất là phiên bản dành cho 4 người. Đây là hình thức phổ biến và được yêu thích bởi nhiều người chơi, tạo ra những trận đấu kịch tính và hấp dẫn. Bên cạnh đó, phiên bản thứ hai của trò chơi chắn cho phép có 5 người tham gia, mang đến những trải nghiệm thú vị và khác biệt cho những ai muốn thử sức trong một không gian đông vui hơn.
Khác với bài tổ tôm, trong đó sử dụng toàn bộ 120 quân bài, trò chơi chắn chỉ sử dụng khoảng 100 quân. Điều này không chỉ giúp giảm bớt sự phức tạp mà còn tạo ra sự tập trung hơn trong quá trình chơi. Trong số 120 quân bài, 20 quân sẽ được lược bỏ, bao gồm các quân như Nhất sách, Nhất vạn, Nhất văn, Lão và Thang. Sự lược bớt này giúp cho người chơi dễ dàng hơn trong việc ghi nhớ và sử dụng các quân bài còn lại.
Trong trò chơi chắn, quân bài được nhận biết qua hình ảnh và chữ viết, và người chơi thường nhớ bài bằng cách nhìn vào hình ảnh tượng hình ở mặt quân bài. Điều này không chỉ tạo ra sự thú vị mà còn giúp người chơi phát triển khả năng quan sát và ghi nhớ trong từng ván đấu.
Thuật ngữ trong chắn phổ biến
Ngoài khái niệm về bài chắn, người chơi cũng cần làm quen với một số thuật ngữ trong chắn quan trọng để tránh những nhầm lẫn không đáng có trong quá trình chơi:
Cửa chì: Đây là thuật ngữ trong chắn chỉ cửa mà người chơi có quyền ưu tiên để ăn bài, đồng thời cũng là nơi để mình đánh ra. Cửa chì mang tính chủ động và sẽ được ưu tiên khi có cơ hội ù.
Cửa trên: Là thuật ngữ trong chắn phía trên cánh, chỉ có thể ăn bài khi nhà trên nhường hoặc đánh ra. Cửa này thường mang tính chất bị động.
Bài nọc: Gồm có 23 quân bài, được bốc lên từ cửa chì khi không có cơ hội ăn ở cửa trên.
Chíu: Đây là trường hợp khi người chơi có 3 quân bài giống nhau cả về chất và hàng, và nếu có thêm quân thứ 4 xuất hiện, dù là bốc nọc hay người khác đánh ra, người chơi vẫn có thể chíu ăn hoặc chíu ù.
Chíu ù: Thuật ngữ trong chắn là chỉ cho vando88 ù.
Ăn bòn: Là thuật ngữ trong chắn việc ăn thêm một quân bài sẽ tạo thành hai chắn giống nhau.
Ù bòn: Cũng giống như ăn bòn, nhưng quân bài ăn bòn chính là quân dùng để ù.
Thiên khai: Là thuật ngữ trong chắn chỉ trường hợp khi trên bài đã có sẵn 4 quân bài giống nhau cả về hàng và chất.
Những quy định dùng trong bài chắn
Bên cạnh các quy tắc chơi cơ bản, bài chắn còn có một số quy định đặc thù liên quan đến số lượng người tham gia cũng như cách thức chia bài sao cho chính xác.
Số người tham gia
Trong đánh chắn, có hai hình thức chơi tùy thuộc vào số lượng người tham gia trong ván. Phiên bản phổ biến chắn bí tứ, thường có 4 người chơi. Mỗi người 19 lá bài, lá bài còn lại sau được đặt ở giữa bàn, được gọi là Nọc.
Cách chia bài
Trong trò chơi chắn quân bài chia thành 5 phần. Sau khi hoàn tất việc chia, người chơi sẽ lấy 5 quân bài lẻ để kết hợp với một phần bài bất kỳ nhằm tạo thành nọc. Việc kết hợp này có thể do người chơi tự chọn hoặc có thể do người thắng ở ván trước quyết định. Tiếp theo, một quân bài từ chồng nọc sẽ được rút ngẫu nhiên và lật lên, sau đó sẽ được đặt vào một trong bốn phần bài còn lại, tạo thành phần bài cái.
Sau đó, người chơi sẽ tiến hành bốc cái để xác định thứ tự đánh và phân chia bài. Cụ thể, bốn người chơi sẽ được sắp xếp theo thứ tự từ trái sang phải với các vị trí 1, 2, 3 và 4, đảm bảo rằng người chơi ở vị trí 2 và 4 ngồi chéo nhau. Nếu người chơi 2 bốc quân thất vạn, đếm từ B sẽ là 1, đến D sẽ là 7.
Các người chơi còn lại sẽ được chia bài xung quanh phần bài cái. Người chơi ở vị trí 1 sẽ nhận phần bài bên phải bài cái, tiếp theo là người chơi số 2, và người chơi số 3 sẽ nhận phần bài bên trái bài cái.
Cách đánh bài chắn
Trong trò chơi chắn hành động như sau:
Cửa chì: Là cửa tính trái phải, đây là cửa có quyền ưu tiên để ăn bài.
Bốc Nọc: Là hành động rút một quân bài từ chồng nọc và lật ngửa quân bài đó vào cửa chì.
Ăn: Hành động kết hợp hai quân bài bên dưới với một quân bài bên trên để tạo thành Cà hoặc Chắn.
Chíu: Là hành động để chỉ ăn 3 quân giống nhau, đồng thời có một quân tương tự ở dưới chiếu.
Ù: Xảy ra khi 19 quân bài của người chơi, bao gồm cả các quân bài đã ăn, kết hợp với một quân bài rút ra từ nọc (không quan trọng ai rút) để tạo thành 10 bộ Cạ hoặc Chắn, trong đó phải có ít nhất 6 Chắn.
Kết luận
Việc nắm vững các thuật ngữ trong chắn là rất quan trọng để người chơi có thể tham gia một cách hiệu quả và thú vị. Những khái niệm như cửa chì, bốc nọc, ăn, chíu và ù không chỉ giúp người chơi hiểu rõ hơn về cách thức chơi mà còn nâng cao khả năng chiến lược trong từng ván đấu. Hy vọng qua bài viết đã giúp cho các bạn nắm được những thuật ngữ trong chắn để tham gia chơi hiệu quả.